Kiedy przychodzi na świat, nie zastanawiasz się jak to będzie. Myślisz raczej o tym, aby było zdrowe i szczęśliwe. W pierwszej kolejności zaspokajasz jego najważniejsze potrzeby, tulisz i kochasz jak tylko umiesz. Zachwycasz się jego stópkami i zapachem, patrzysz jak chwyta w garść, stawia pierwszy krok. Dopiero po jakim czasie przychodzi mowa i próba pierwszego słowa. I dopiero wtedy zdajesz sobie sprawę, że będzie inne niż większość dzieci, że ma szansę zostać dzieckiem dwujęzycznym.

Kiedy przychodziło na świat, nikt nie powiedział Ci co zrobić, aby wykorzystać tę szansę najlepiej jak się da, nikt nie nauczył Cię jak poruszać się w tym dziecięcym świecie dwóch języków. Nikt nie wytłumaczył co to znaczy rozumieć i postrzegać świat, nie poprzez wyrazy, a całymi obrazami. A tak właśnie Twoje dziecko będzie odczuwać wszystko co je otacza.

Możesz mu w tym pomóc, pomagając mu rozwijać się dwujęczycznie. Małymi krokami do celu. To naprawdę proste i nie trzeba do tego żadnych specjalnych zdolności, a jedynie dobre chęci i cierpliwość. Ale kto, jak nie my? No kto?

Bądź konsekwentna

Na początku wybierz jeden model używania języka drugiego w waszym życiu. Przyjrzyj się swojej rodzinie i wybierz najlepszy dla Was sposób nauki. Jeśli się na coś zdecydujesz staraj się trzymać tego i być konsekwentną, nawet jeśli czasami nie będzie do szybsze i prostsze. Nie zniechęcaj się, jeśli nie będziesz widzieć postępów od razu, uwierz to może zająć lata i język będzie rósł wraz z dzieckiem.

Spraw, by używanie drugiego języka łączyło się z nagrodą

Postaraj się, aby używanie języka było dla dziecka przyjemnością i aby miało z tego frajdę. Zabawą zachęcaj do mówiania po polsku. Piosenki, wyliczanki i rymowanki są świetnym materiałem do tego, pozwalają one dziecku osłuchać się z melodią języka i łatwo je zapamiętać. Nie bój się nagradzać dziecka materialnie, polskie książki, gry planszowe czy komiksy mogą być świetnym bodźcem do dalszej nauki. Pamiętaj jednak, że nagrody muszą być adekwatne do sytuacji i te najatrakcyjniejsze warto zostawić na specjalne okazje.

Nie nadużywaj gróźb i presji na dziecko

Nie zmuszaj dziecka do mówienia na siłę po polsku, zwłaszcza jeśli chodzi o sytuacje oficjalne i obce, gdyż zawstydzenie go, może mieć odwrotny skutek od zamierzonego. Lepiej zachęcaj w prosty sposób: Porozmawiaj z babcią po polsku, bo ona nie rozumie jak mówisz po angielsku. Gdy wiesz, że będziecie w nowym miejscu, gdzie wszyscy będą mówić po polsku, wczesniej powiedz o tym dziecku, daj mu szansę na mówienie w swoim tempie. Nie wywieraj na dziecku presji językowej, nie szantażuj i nie karz za to, że tym razem się nie udało. Dużo lepiej powiedzieć: U cioci Ani, w domu mówi się tylko po polsku, dasz radę i Ty! Jeśli widzisz, że dziecko ma problem w porozumieniu się, pomóż mu w delikatny sposób, przetłumacz i podpowiedz.

Korzystaj z różnych mediów

Korzystaj w książek, filmów, gier i płyt dwujęzycznych. Mogą one być atrakcyjnym źródłem rozrywki dla dziecka. Podsuwaj dziecku polskie aplikacje na tablecie, jeśli takiego użwa. Jeśli możesz korzystaj ze Skype do rozmów z rodziną w Polsce, pamiętaj, że każdy kontakt z żywym językiem jest nieoceniony w nauce języka obcego.

Stawiaj na kontakt bezpośredni

Spotykaj się z innymi Polakami, szukaj kontaktów z ludźmi, którzy tak jak i Ty otaczają się polską kulturą. Zapisz dziecko do polskiej szkoły, zapraszaj inne polskie dzieci do siebie, rób zakupy w polskim sklepie i poproś dziecko, aby to ono podeszło do kasy. Gotuj używając polskiej książki kucharskiej. Podczas wakacji w Polsce pozwól dziecku kupić bilety do zoo, wysłać kartkę na poczcie lub zamówić pizzę przez telefon.

Nie żartuj z dziecięcych pomyłek

Mimo, że czasami dziecięce potyczki językowe mogą być zabawne, staraj się nie śmiać z dziecka. Nie wypominaj mu błędów, nie każ mu powtarzać poprawnie na upartego, nie powtarzaj za nim błędnego wyrazu czy zdania, nie utrwalaj błędów językowych. Ale też podchodź do języka z dystansem i żartem. Jeśli macie w domu jakieś swoje dziwaczne słowa, to śmiejcie się razem z zabawnej sytuacji i niech będzie to dla Was wyjściem do dyskusji.

Nie zmuszaj dziecka do występów przed innymi

Mnie samej zdarza się mówić do córki: A powiedz babci wierszyk po polsku, a zaśpiewaj piosenkę teraz, mimo, że wiem, że nie ma nic gorszego niż stawianie dziecka w takiej podbramkowej sytuacji. Kończy się to zwykle zawstydzeniem i spuszczeniem głowy w dół. Rozumiem tę dumę z pierwszego zdania po polsku w ustach trzylatki i chęć podzielenia się tym z najbliższymi, ale na to przyjdzie pora. Cierpliwości, a dziecko samo, w swoim czasie się pochwali jak ładnie mówi po polsku.

Wykorzystuj dwujęzyczne szkolnictwo i szukaj wsparcia

Nie wstydź się szukać wsparcia, zapisz się na forum językowe, poszukaj grupy wsparcia na facebooku, zaopatrz się w książki o dwujęzyczności. Może gdzieś w Twojej okolicy prowadzone są ogniska, teatrzyki, szkółki sobotnie w języku polskim. Nie musisz przez dwujęzyczność przechodzić sama, uwierz, są tysiące rodziców, którzy chętnie podzielą się swoimi doświadczeniami i doradzą. Takie rozmowy utwierdzą Cię tylko w przekonaniu, że robisz dobrze!

Nie poprawiaj wprost

Używaj technik ukrytego poprawiania. Pamiętaj, że zawsze najważniejszy jest sam fakt porozumiewania się, czasami lepiej wysłuchać niepoprawnej językowo wypowiedzi, niż przeszkodzić dziecku w powiedzeniu czegokolwiek, poprawiając go cały czas. Ale to nie znaczy, że nie należy poprawiać wcale. Przy poprawianiu najlepiej powtórzyć po dziecku to samo zdanie, w zmienionej poprawnej formie. Przeformuołwać niepoprawną myśl i rozwinąć to co chciało dziecko powiedzieć.

Nadaj drugiemu językowi szerszy kontekst

Pamiętaj, że nauka obcego języka dla samej nauki jest bezsensu. Dziecko musi czuć, że mówiąc po polsku będzie w życiu odnosić jakieś korzyści. Że dzięki tej sprawności będzie mu łatwiej porozumieć się z rodziną w Polsce, że drugi język da mu szansę na lepsze oceny w szkole, że każda podróż i wycieczka do ojczyzny będzie przyjemniejsza i bardziej zrozumiała. Że dzięki językowi, będzie bardziej samodzielne w kraju swoich przodków i nie będzie musiało korzystać z tłumacza. Urośnie w oczach równieśników i każdy kolejny język obcy będzie dla niego łatwiejszy w nauce. Dziecko musi widzieć wymierne benefity swojej pracy, wtedy da mu to motywację do dalszej nauki, a nam rodzicom radość i dumę.